سفر امروز: بی‌شک سیاست‌گذاری‌های ناکارآمد، قوانین نامتناسب با نیازها، بی‌توجهی به سند چشم‌انداز و… همه و همه در بازدارندگی صنعت گردشگری ایران از توسعه موثرند؛ اما آیا جدای از این بخش‌های دولتی و حاکمیتی، مشکل دیگری وجود ندارد؟ آیا بخش خصوصی صنعت گردشگری در کنار انتقادات به‌جا از دولت، نباید خودانتقادی هم داشته باشد؟
گردشگری به عنوان صنعتی که ماهیتا با مقوله فرهنگ پیوند دارد، بی‌شک مظهر خصلت‌هایی چون اخلاق و انصاف است؛ با این حال متاسفانه گاهی بعضی از رفتارها از سوی فعالان بخش خصوصی چنان با این خصلت‌ها در تعارض است که آسیب‌های ناشی از آن، کمتر از سوء مدیریت‌ها و سیاست‌های ناکارآمد نیست.
آنچه محرک نوشتن این یادداشت کوتاه شد، سخنان یکی از فعالان بخش خصوصی در جشن برترین‌های ایرسا بود. شامگاه یکشنبه ۹ دی سالن همایش‌های برج میلاد محل برپایی ششمین جشن برترین‌های ایرسا بود. در این مراسم که با حضور وزیر و معاونین پیشین و فعلی گردشگری کشور و مدیران و نمایندگانی از بخش خصوصی برگزار شد، یکی از افراد شناخته‌شده صنف دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی نیز سخنرانی کرد. او در این سخنرانی سعی کرد القا کند که در مقام رئیش یک تشکل، منتقد دولت قبل و عملکردش در حوزه گردشگری بوده است! در حرف‌های او دو نکته مهم برجسته بود. یکی این‌که گفت وزارتخانه در دوره ضرغامی در خصوص بخشودگی مالیات هیچ کاری نکرده و سعی کرد آن را به پای اهمال علی‌اصغر شالبافیان، معاون پیشین بگذارد و بگوید شالبافیان پی‌گیر موضوع نبوده! نفس انتقاد از یک مدیر دولتی نه تنها ایرادی ندارد بلکه حق مسلم فعالان بخش خصوصی، رسانه‌‍ها و به طور کلی مردم است؛ اما دست‌کم در این یک زمینه با مستنداتی که «سفر امروز» در اختیار دارد، به جرات باید گفت نسبت دادن کوتاهی در زمینه پی‌گیری مشکلات مالیاتی تاسیسات گردشگری به معاون سابق به هیچ رو منصفانه نیست. صورت جلسات و حتی فایل‌های صوتی متعدد گواهی می‌دهند که شالبافیان در نشست‌های مربوط به مساله مالیات حضوری موثر داشته است. نشست‌هایی چه با مسئولان وزارت اقتصاد و دارایی، چه دیگر مقامات دولتی، چه نمایندگان مجلس و چه اعضای تشکل‌های ذی‌نفع بخش خصوصی و… حال پرسش این است: چه چیز سبب می‌شود که این آقا، به اصطلاح نماینده یک تشکل بخش خصوصی، به یک‌باره به صرافت طرح انتقاد از شالبافیان بیفتد؟ آن هم درست چند روز بعد مراسم تودیع او و پایان کارش در معاونت گردشگری؟
سابقه انتقادهایی از این دست، پس از پایان کار مدیران از سوی بعضی از فعالان بخش خصوصی تنها به این مورد خلاصه نمی‌شود. نمونه دیگرش را پیش از این همین آقا، همین نماینده یک تشکل بخش خصوصی، مطرح کرده بود و آمار شالبافیان مبنی بر ورود ۶ میلیون گردشگر در یک سال را غیرواقعی دانسته بود! فارغ از این‌که آمار تا چه اندازه به واقعیت نزدیک است، باز پرسش این است: چرا در طول سه سال حضور شالبافیان در مقام معاون گردشگری کشور و ارائه آمارهای مشابه از سوی او، حتی یک بار کوچک‌ترین مخالفتی از سوی این افراد با او نشد؟ آیا انتقادها تنها زمانی مطرح می‌شود که فرد یا مدیر مورد انتقاد دیگر بر مسندی مرتبط با منافع ما ننشسته باشد؟ آیا اخلاقی که می‌گوییم گردشگری مظهر آن است، چنین رفتاری را اقتضا می‌کند؟!
در دوره‌ای که هر شهروند خود یک رسانه است و اهم گفتارها و رفتارهای یک فعال صنفی در جلسات رسمی و حتی غیررسمی در معرض ثبت و ضبط با وسایل جدید ارتباط جمعی است، چگونه می‌توان جانبداری‌ها و تحسین‌های مبالغه‌آمیز همین چند ماه پیش خود از مقامات وزارتخانه در دولت سابق را انکار و به منتقد بنیادی وزارتخانه در دولت پیشین بودن تظاهر کرد؟
اگرچه افکار عمومی آگاه‌تر از آن است که از این وارونه‌نمایی‌ها متاثر شود اما چنین رفتاری خواهی‌نخواهی به پای عدول بخش خصوصی و تشکل‌های گردشگری از اصول اخلاقی گذاشته می‌شود. چرا که شان بخش خصوصی فراتر و تشخص حرفه‌ای‌اش تثبیتشدهتر از آن است که نیازی به تظاهر داشته باشد و برای رسیدن به اهدافی چنان که افتد و دانی، وسیله‌های رسیدن به آن اهداف را توجیه کند.
سفر امروز در جایگاه رسانه حوزه گردشگری نوشتن این چند سطر را برای کمی شفاف‌تر کردن بعضی از حواشی آسیب‌زا بر خود تکلیف دانست. با این نیت که چنین رفتارهایی نه به پای مجموعه بخش خصوصی گذاشته شود و نه از چشم‌های بینای اهل انصاف پنهان بماند. باشد که به سهم خود نوری تابانده باشیم به حقیقتی که باید موجب عبرت همه ما باشد؛ پس «فاعتبروا یا اولی الابصار».
